درس و دانشگاه

چگونه موضوع پایان نامه انتخاب کنیم

بعضی از دانشجوها از همون زمان آغاز دوره تحصیل، یکی از دغدغه‌های اصلی‌شون اینه که چطور پایان نامه رو شروع کنیم. بعضی‌ها هم تازه ترم‌های آخر به تکاپو می‌افتن! شما جزو هرکدوم از دسته‌ها باشید، به‌هرحال انتخاب موضوع پایان نامه، مرحله‌ایه که آغاز کاره و تمام مراحل بعدی بستگی به این داره که چه موضوعی رو انتخاب کرده باشید. آموزش گام به گام نوشتن پایان نامه رو باید از اولین مرحله یعنی مرحله انتخاب موضوع آغاز کنیم. اشتباه در مرحله انتخاب موضوع پایان نامه می‌تونه تا آخرین مرحله کار رو براتون سخت‌تر کنه و این یعنی باید پیش از انتخاب، به خوبی از اصول انتخاب موضوع پایان نامه آگاه باشید. در این مطلب سعی می‌کنیم به طور مختصر و مفید، درباره چگونگی انتخاب موضوع پایان نامه صحبت کنیم.

یک قیف ایده داشته باشید

ایده‌های بسیاری رو در نظر بگیرید بدون اینکه نگران خوب بودن یا نبودن آنها باشید. این آزادی عمل مهمه، چون اغلب، تحقیق در مورد ایده‌های مختلف و ضعیفه که باعث می‌شه شما یک ایده خوب رو توسعه بدید. وموضع قتی که چند ایده داشته باشید، کار متمرکز برای آزمایش و پالایش این ایده‌ها در یک پروژه تحقیقاتی بالقوه انجام می‌شه. حالا چطور فرایند پالایش رو انجام بدیم و ایده‌های بهتر رو سوا کنیم؟ مطمئناً باید پژوهش‌های موجود رو بررسی کنید تا دریابید که ایده شما قبلاً روش تحقیق شده و چه تحقیقات مشابهی درموردش وجود داره. این تا حدی برای اطمینان از تکراری نبودن ایده شماست و تا حدودی به شما کمک می‌کنه که بدونید چطور تحقیقتون رو پیش ببرید. همچنین می‌تونه به شما نشون بده که چطور سایر محققان به مشکلاتی مشابه مشکل شما رسیده‌اند و احتمالاً حلش کرده‌اند. در کنار مطالعه، صحبت با سایر محققانی که در دسترستون هستن هم مفیده.

ایده یا اجرا؟ مسئله این است!

تحقیق خوب به عوامل زیادی بستگی داره و یک ایده خوب به تنهایی کافی نیست. شما می‌تونید یک ایده درخشان داشته باشید، اما کیفیت نهایی تحقیق به اجرای شما بستگی داره. یک ایده متوسط ​​که به خوبی اجرا شده باشه بسیار بهتر از یک ایده درخشانه که بد اجرا می‌شه. به نوبه خود، توانایی شما در اجرای تحقیق به مهارت‌های تحقیقاتی خاص شما و همچنین دسترسی شما به منابع دیگه‌ای مثل تجهیزات، بودجه، پشتیبانی فنی و زمان بستگی داره.

چقدر اصالت و نوآوری برای یک تحقیق نیازه؟

اگرچه برای هر پژوهش، درجه‌ای از اصالت یک نیاز اساسیه(اینجا منظورمون از اصالت، تکراری نبودنه)، اما تحقیقات هرگز کاملاً اصیل نیستند. اون‌ها بیشتر در امتداد یا در حاشیه‌ی آنچه قبلاً تحقیق و اثبات شده است پیش می‌رن. پس ضمن تحقیقات، با قدرت به سمت جلو حرکت کنید اما کماکان به آنچه که قبلاً انجام شده وصل و وابسته باشید. همه جنبه‌های تحقیق شما باید اصل و واقعی باشه. همچنین کاربرد ماهرانه و حرفه‌ای ایده‌هایی که قبلا آزمایش و تاییده شده‌ان و تکنیک‌های تثبیت شده، مبنایی قابل اعتماد برای کار کردن به شما می‌ده. حتی انقلابی‌ترین تحقیقات (تحقیقاتی که عمده‌ی نتایجشون برخلاف فکت‌های سابقاً اثبات شده بوده) هم به بسیاری از نتایج تحقیقات قبلی تکیه کرده‌ان. هوشمندانه‌ترین کار ترکیب نتایج تحقیقاتی که قبلاً اثبات شده‌ان و استفاده از اون‌ها در یک مسیر نوآورانه و جدیده.

یک مرز و لبه‌ی مشخص علمی رو پیدا کنید و روی همون کار کنید

تحقیقات دانشگاهی مشابه یادگیریه، اما در مقیاس اجتماعی. درست مثل یادگیری یک مهارت، تحقیقات هم توانایی علمی یک جامعه رو افزایش می‌ده و لبه‌ی علم و دانش رو بیشتر پیش می‌بره. پس به جای جستجو و تحقیق درمورد موضوعی که هیچ شکاف علمی و ابهامی در موردش وجود نداره، بهتره روی موضوعاتی کار کنیم که جا داره روشون پژوهش بیشتر و تحقیقات گسترده‌تر انجام بشه یا از زاویه متفاوتی بهش نگاه بشه. یک روش جالب دیگه، آزمایش فرضیات اساسیه که دیگران در این زمینه استفاده کرده‌ان. این امکان وجود داره که یک فرض صرفاً به این دلیل بدون آزمایش پذیرفته بشه که چندین نویسنده، تصور یا استناد به همون ایده رو داشته‌ن، حتی اگر هرگز به صورت سیستماتیک مورد آزمایش و اثبات قرار نگرفته باشه. اگر چنین فرض آزمایش نشده‌ای رو پیدا کردید و می‌تونید راهی برای آزمایش اون پیدا کنید، در این صورت کار شما برای این رشته ارزش زیادی خواهد داشت (البته به شرط اینکه به خوبی اجرا بشه).

در مقیاس کوچک و محدود شروع کنید

برای خیلی از شما، این یک وسوسه طبیعیه که اهدافتون رو تا حد ممکن گسترده در نظر بگیرید و پروژه رو تا حد امکان جامع‌تر کنید. تصور چنین پروژه‌هایی آسانه، اما اجرای اون بسیار سخت‌تر از حد تصوره. به ساده‌ترین نسخه ممکن از پروژه‌تون فکر کنید و اینکه چگونه می‌تونید روی بخش‌های مختلفش کار کنید. سپس می‌تونید پیچیدگی های بیشتری اضافه کنید، اما این نکته رو هم در نظر داشته باشید که ابتدا باید به نسخه ساده دست پیدا کنید.

یک توصیه محتاطانه

ممکنه موقع انتخاب موضوع به سمت موضوعی برید که با شور و اشتیاق بهش علاقه‌مندید و دنبالش می کنید. این به خودی ایرادی نداره و می‌تونه نکته‌ی مثبتی هم باشه اما ممکنه این علاقه و تعصب باعث بشه شما ناخودآگاه سمت و سوی تحقیقات رو طوری هدایت کنید که لزوماً اون فرضیه‌ی قبلی خودتون رو تایید کنه. چیزی که بهش می‌گیم Confirmation bios یا خطای تایید. این خطا باعث می‌شه شما فقط به نتایجی که دیدگاه فعلی شما رو تایید می‌کنن، اعتبار بدین. البته این طبیعیه که به‌هرحال نتیجه خاصی رو انتظار داشته باشید، اما به عنوان یک محقق باید یک بی‌اعتمادی جزئی به برخی از فرضیات خودتون داشته باشید. در مجموع می‌شه گفت تعدادی سوال وجود دارن که باید در زمان انتخاب موضوع پایان نامه از خودتون بپرسید. ما تعدادی از مهم‌ترین‌هاش رو اینجا براتون لیست کردیم:

• آیا پروژه هدف مشخصی داره؟
• آیا می دونید از چه تکنیکی استفاده خواهید کرد؟
• به چه منابع و بودجه‌ای نیاز دارید؟
• برای توسعه به چه مهارت‌هایی نیاز خواهید بود؟
• آیا دیگران در بخش شما تخصص لازم رو دارند؟
• آیا به این پروژه علاقه‌مند هستید؟
• آیا می تونید توجیه کنید که چرا این پروژه باید مورد توجه دیگران باشه؟

اگر برای این سوال‌ها، پاسخ‌های واضح و روشنی دارید، دیگه وقتشه که دست به کار بشید و اولین مراحل کار اجرایی رو آغاز کنید. اگر هم نکته‌ی دیگه‌ای درباره آموزش پایان نامه نویسی ارشد و مقدمات انتخاب موضوع پایان نامه به ذهنتون می‌رسه یا تجربه‌ش رو داشتین، با ما مطرح کنین تا باقی دانشجوها هم بتونن از تجربه شما بهره ببرن.

منبع: چگونه موضوع پایان نامه انتخاب کنیم

هشت تکنیک بسیار کاربردی برای افزایش تمرکز و بازدهی مطالعه در ایام امتحانات

شاید شما داستان معروف هیزم شکنی که فرصت تیز کردن تبرش رو نداشت شنیده باشید. هیزم شکنی که هر روز انرژی مضاعفی برای کارش صرف می‌کرد اما میزان هیزمی که هر روز جمع می‌کرد، کمتر و کمتر می‌شد. تا اینکه یک روز شخصی که الوارها رو ازش تحویل می‌گرفت، پرسید آخرین بار کی تبرت رو تیز کرده ای؟ هیزم شکن جواب داد اینقدر سخت مشغول کار بودم که فرصت تیز کردن تبرم رو نداشتم. تیز نکردن تبر و مدت‌ها سخت کار کردن با تبر کند، مثالیه برای انجام کارها به شکلی سخت و بدون استفاده از تکنیک‌های هوشمندانه. شاید خیلی از ما تمام سال‌های تحصیل، مثل همین هیزم‌شکن رفتار کرده باشیم. درس خوندن برامون کاری فرسایشی و خسته کننده شده باشه و شب‌های امتحان هم با چندین و چند بار مطالعه هنوز مطالب درسی برامون نامفهوم باشن. در این مطلب قراره درباره تکنیک‌هایی صحبت کنیم که بازدهی مطالعه در ایام امتحانات رو برامون بالاتر ببره. پس آماده باشید برای تیز کردن تبرهاتون!

همه چیز مرتبه؟

جایی که برای مطالعه انتخاب می‌کنید باید به اندازه‌ی پهن کردن کتاب و دفتر ها و یادداشت هاتون جا داشته باشه. مهم تر از اون، نور کافی دارید؟ صندلی‌تون به اندازه‌ای راحت هست که بعد از چند ساعت مطالعه دچار گردن دردن نشید؟ تاثیر این موارد موقع درس خوندن بیش از چیزیه که به نظر می‌رسه. پس حتماً جایی رو برای مطالعه انتخاب کنید که احساس راحتی داشته باشید و بیشترین میزان تمرکز ممکن براتون امکان پذیر باشه. برای بعضی افراد این تمرکز فقط در حالت سکوت کامل ایجاد میشه و برای بعضی دیگه باید یه موسیقی ملایم وجود داشته باشه تا به تمرکزشون کمک کنه. به این موارد فکر کنید و برای پیدا کردن عادت هاتون زمان بذارید.

رسم نمودار و فلوچارت

چه قدر از حافظه بصری‌تون موقع درس خوندن کمک می‌گیرید؟ یکی از مفیدترین تکنیک‌ها اینه که پیش از شروع مطالعه یک مبحث، سعی کنید هر چیزی که از قبل می‌دونید رو درباره اون بنویسید. بعد جاهایی رو که هنوز نمی‌دونید و سوال‌هایی که در ذهنتون درباره اون مبحث پیش میاد رو بنویسید. این کار آمادگی ذهن رو برای یادگیری چندین برابر می‌کنه. در کنار این سعی کنید پاراگراف ها رو به نمودار و فلوچارت تبدیل کنید. کمک گرفتن از حافظه بصری، کاریه که باعث میشه موقع امتحان، مباحث رو خیلی سریع تر به یاد بیارید.

از نمونه سوالات امتحانات سال‌های قبل غافل نشید

این موضوع در دانشگاه حالت پیچیده‌تری داره و بیشتر در امتحانات مدرسه و آزمون‌های ورودی دانشگاه کاربرد داره اما با کمی جستجو ممکنه بتونید از دانشجوهای سالهای بالاتر که قبلاً این درس رو با همین استاد گذراندن کمک بگیرید.

مباحث رو برای اطرافیان توضیح بدید

تکرار مباحثی که مطالعه می‌کنید برای اطرافیان نقش بسیار موثری در یادگیری بهتر مطالب درسی داره. اطرافیان شما در زمان مطالعه برای امتحان، ممکنه هم اتاقی‌های خوابگاه باشن که خودشون هم سخت درگیر درس خوندن هستن اما اگر در خونه مطالعه می‌کنید، امکان سود بردن از همراهی پدر و مادر باقی اعضای خانواده رو دارید.

به طور منظم استراحت داشته باشید

اگرچه ممکنه فکر کنید ساعت‌های متمادی مطالعه کردن کار سازنده و مفیدی باشه اما این کار در عمل به بازدهی شما ضربه می‌زنه و سرنوشتی شبیه هیزم شکن اول داستان پیدا می‌کنید. عادت‌های افراد متفاوته و نمیشه نسخه واحدی رو برای همه در نظر گرفت پس سعی کنید عادت هاتون رو بشناسید و ببینید زمان بهینه‌ای که ذهنتون توانایی بیشتری برای تمرکز در زمان مطالعه داره چقدره. مثلاً بعضی افراد صبح‌ها تمرکز بیشتری می‌تونند روی مطالعه داشته باشند و بعضی‌های دیگه شبها توانایی بیشتری برای مطالعه و تمرکز دارند. گاهی هم باید از کتاب جزوه جدا بشید و خودتون رو در معرض هوای آزاد قرار بدید. اصلاً هم از این کار احساس عذاب وجدان نداشته باشید و بدونید که ذهن شما به هوای آزاد و دریافت ویتامین دی از تابش خورشید نیاز داره.

تنقلات و تغذیه مفید را فراموش نکنید

خبر خوب اینه که موقع درس خوندن نه تنها نباید از غذا غافل شد بلکه برای حفظ سطح انرژی و قدرت تمرکز باید مواد غذایی اندازه کافی به بدن برسونید. خبر نه چندان خوب اینه که باید حسابی از خوراکی‌هایی که ارزش غذایی پایینی دارن (اما احتمالن خوشمزه هستن) مثل فست فود پرهیز کنید. بدن شما باید با مواد مغذی که به افزایش قدرت حافظه و تمرکز کمک می‌کنن مثل ماهی، انواع مغزها، خوراک‌هایی مثل خوراک لوبیا و عدسی و میوه‌ها تغذیه بشه. این موضوع نه تنها برای زمان مطالعه بلکه برای روز امتحان هم صدق می‌کنه. وعده‌های غذایی در روز امتحان باید حاوی غذاهایی باشه که به طور آهسته هضم میشن و انرژی آزاد می‌کنن

به اندازه کافی آب بخورید

رعایت این مورد شاید به اندازه رعایت نکته قبلی راحت نباشه. ما عادت نداریم تا زمانی که تشنه نشدیم آب بخوریم. اما راه چاره اینه که دائماً ظرفی مثل یک پارچ آب حین درس خوندن در اطرافمون باشه. روز امتحان هم در صورت امکان یک قمقمه کوچک همراه با خودتون داشته باشید.

با دوستانتون گروه‌های مطالعه تشکیل بدید

ممکنه تجربه این کار رو در ساعت‌های قبل از امتحان داشته باشید. توصیه ما اینه: پیش از اینکه اینقدر به زمان امتحان نزدیک بشید، با همکلاسی‌ها دور هم گروه مطالعه داشته باشید. ممکنه سوالاتی پیش بیاد که اونها جوابش رو بدونن و برعکس. البته این تکنیک شاید برای کسانی که فقط در سکوت و تنهایی می‌تونن تمرکز کافی داشته باشند تکنیک کاربردی نباشه اما اگر می‌تونید از خودتون مطمئن باشید که در جمع دوستان و همکلاسی ها توانایی تمرکز دارید، حتماً از این تکنیک بسیار مفید استفاده کنید.

درس خوندن از سنین پایین بخشی از زندگی همه ماست اما با وجود این عادت چندین ساله، هنوز خیلی هامون از تکنیک خاصی برای بازدهی بهتر مطالعه استفاده نمی‌کنیم و کماکان همون روش‌های سنتی درس خوندن رو که از زمان مدرسه بهش عادت داریم، در دانشگاه هم ادامه می‌دیم. هم برای مدل و سبک درس خوندن و هم برای مدیریت زمان، تکنیک‌های هوشمندانه‌ای وجود دارند که ما تعدادیش رو در این مطلب ذکر کردیم. با یک سرچ ساده در گوگل هم به راحتی میشه به کلی تکنیک دیگه دسترسی پیدا کرد. پس بهتره این روند خسته‌کننده و طاقت‌فرسای درس خوندن رو از یک جایی به بعد کنار بگذاریم، و برای سال‌های آینده تحصیل، برنامه درست و اصولی تری داشته باشیم.

منبع: استادیو